TEELTHANDLEIDING

TEELTHANDLEIDING

Het teeltsysteem is geschikt voor het telen van kruiden, bladsalades en kiemgroenten. Kruiden worden gezaaid en als op de juiste wijze wordt geoogst, blijven deze doorgroeien en kan meermalen worden geoogst. Voor bladsalades en kiemgroenten ligt dat anders. Die moeten telkenmale na de oogst opnieuw worden gezaaid.
 
Mogelijk is gestart met de teelt van gekochte planten. In dat geval kunnen de eerste 2 delen van deze teelthandleiding worden overgeslagen en kan direct worden overgestapt naar verzorging en oogst. Maar de teelthandleiding begint van voor af aan, met het prepareren van het medium en het zaaien.
 
a.     Prepareren van het medium


Stappen:

-       Plaats een Growcoon in de netpot.

-       “Pluk” Sphagnum uit de zak en vul hiermee de Growcoon.

-       Keer de inhoud van de Growcoon op een bord en spreid dit voldoende.

-       Verdeel ca. 25 lang werkende voedingskorrels over het Sphagnum.

-       Rol het Sphagnum op en plaats deze opnieuw in de Growcoon.

-       Dompel de netpot, met Growcoon en gevuld met Sphagnum korte tijd onder water laat deze uitlekken na het onderdompelen.

-       Het Sphagnum is nu enigszins gezakt en moet worden aangevuld tot boven in de Growcoon. Ook deze nieuwe laag Sphagnum
         eventueel vochtig maken.

Het medium is nu klaar om te starten met zaaien.
 
b.     Zaaien



Let bij de aankoop van zaaizaad in de reguliere tuincentra op de uiterste zaaidatum. Naarmate zaaizaad ouder wordt neemt de kiemkracht (aantal zaden dat daadwerkelijk kiemt) af. Bij aankoop via Interior Garden is nieuw zaad gegarandeerd.

Voor de meeste kruiden geldt dat ca. 25 zaden per pot voldoende is. Koriander wat minder (ca. 15 zaden per pot) en voor Bieslook het dubbele (50 zaden per pot). Nooit zal 100 % van het zaad kiemen en uitgroeien tot een plantje, maar bij deze aantallen moet een mooie spreiding en vulling van een pot mogelijk zijn.

Het aftellen van zaad is soms best lastig. Basilicum, Peterselie, etc. kan goed worden geteld, maar bijvoorbeeld het zaaizaad van Munt is zo fijn dat het moeilijk is exact 25 zaden af te tellen. Doe dit alsdan zo goed en zo kwaad als mogelijk.
 
Bladsalades en kiemgroenten kunnen “dik” worden gezaaid. Neem een klein “hoopje” zaad in de palm van je hand en verdeel dit over de pot. Kan eigenlijk niet misgaan.

De meeste kruiden, bladsalades en kiemgroenten kunnen bovenop worden gezaaid. De zaden kiemen, maken een wortel en groeien daarna door. Bij sommige kruiden (Koriander, Dille, Kervel) is het beter om iets dieper te zaaien (ca. 1 cm diep) om de plant wat meer stevigheid te bieden.
 
Stappen bij kruiden:

-       Tel het aantal zaden af.

-       Zaai de eerste 8 zaden langs de buitenrand van de pot (bij 25 zaden).

-       Verdeel het restant zo goed en zo kwaad als mogelijk over de rest van de pot.

-       Dek het gezaaide potje af met een stukje vershoudfolie (10*10 cm) en bevestig dat met een elastiekje.

-       Het potje kan nu in de teeltgoot worden geplaatst.

-       Houdt het kiemen in de gaten. Zodra onder het folie plantjes zichtbaar zijn mag het folie worden verwijderd.


De kiemduur verschilt per kruid. Bij Basilicum is de kieming veelal na een paar dagen zichtbaar. Er verschijnt dan een witte, glazige gloed op het zaadje. Hieronder staat de kiemduur weergegeven van de belangrijkste kruiden.




Basilicum

Basilicum Black Opal

Bieslook

Citroenkoriander

Citroenmelisse

Dille

Kaneelbasilicum

Kervel

Koriander

Kruizemunt

Lavas

Marjolein

Peterselie plat

Peterselie moskrul

Salie

Selderij

Tijm

Aantal
dagen:

   4   -     5

   5   -     6

   5   -     6

   7   -     8

   6   -     7

   7   -     8

   5   -     6

   6   -     7

   8   -     9

   7   -     8

11   -   12

   7   -      8

10   -   12

   9   -   11

   5   -      6

10   -   12

   4   -      5

Na de kiemfase zullen de plantjes gaan groeien. Sommige kruiden maken eerst voldoende wortels alvorens zij verder groeien. De groei is uiteraard verschillend per kruid.
 
c.     Verzorging


Op nummer 1,2 en 3 staat bij de verzorging: schoonhouden. Dit betekent:

-       Verwijder afgevallen dode of gele blaadjes altijd direct.

-       Neem de platte kunststof afdekplaat regelmatig af met een vochtige doek.

Afgestorven of gele blaadjes op de kunststof afdekplaat zijn altijd een bron voor ziekten en daarom is het schoonhouden van de afdekplaat uitermate belangrijk.

De platte kunststof afdekplaat is gemaakt om eventuele algengroei in de teeltgoot te voorkomen. Daar waar water, warmte en licht is groeien algen. Omdat met de afdekplaat geen of nauwelijks licht in de goot komt ontstaat daar ook geen algengroei. Daarnaast is het schoonhouden van de teeltsysteem dankzij de afdekplaat redelijk makkelijk.

-       Verwijder ook bruine, zwarte of gele blaadjes aan de plant, liefst met een scherp schaartje.

-       Soms groeien er plantjes / grassen in de pot, die daar niet thuishoren. De ene keer door zaad, achtergebleven in het Sphagnum, de
         andere keer door vermenging van het zaaizaad. Verwijder de plantjes / grassen, die niet het gezaaide kruid zijn.

-       Verwijder periodiek, 1 * per maand de wortels onder de pot.

Dit kan het best met de hand gebeuren, gewoon de wortels onder de pot wegtrekken. Eventueel kan ook een scherp schaartje worden gebruikt, maar zorg er in ieder geval voor dat geen afgeknipte of afgetrokken wortelresten achter blijven.
 
Het verwijderen van te veel wortels onder de pot moet gebeuren om te voorkomen dat de wortels in de watersproeiers en de leidingen (onder de kweekbak) groeien. Wortels zoeken altijd het water op, dus groeien in de richting waar het water vandaan komt. Hiermee kunnen ze het systeem volledig verstoppen, waardoor planten, maar mogelijk ook de naastgelegen planten droog komen te staan en verwelken.

d,     Oogst


Kruiden oogsten of snoeien bevordert de groei van de plant en houdt de plant sterk en gezond. Snoeien doet groeien! Begin daarom tijdig met het knippen. Gebruik hiervoor een scherpe kleine schaar.
 
Verschillende kruiden oogst je op verschillende wijze. In z’n algemeenheid geldt dat kruiden die voor hun bladeren worden geteeld moeten worden geoogst voordat ze gaan bloeien. Nadat ze bloeien verliezen de meeste kruiden hun smaak of worden bitter. Voor de bloei zijn de bladeren zacht en bevatten de hoogste hoeveelheid olie die de smaak en geur levert. Knip daarom een beginnende bloem weg.

Zonder volledig te willen zijn volgt hieronder een korte beschrijving van de oogst van verschillende kruiden.


-     Basilicum:
       De beschrijving van de oogst van Basilicum geldt eveneens voor andere kruiden met een duidelijke hoofdstengels waaraan bladeren en
       / of zijstengels groeien, bijvoorbeeld Citroenmelisse, Munt, etc. 

Zodra de plant 12-15 cm
hoog is kun je beginnen
met het oogsten van bladeren.

Knijp de blaadjes af bij de steel
zonder de steel daarbij te
beschadigen. Je kunt de bladeren
ook knippen met een kleine
scherpe schaar.

       Je kunt ook de stelen oogsten. Knip daarvoor de plant van boven naar beneden. Om de maximale basilicum steel te oogsten zoek je
       twee grote, recht tegenover elkaar staande bladeren, zo laag mogelijk op de plant. 

Knip de steel af net boven

de oksel (leaf node) tussen

steel en blad, zonder het

eventuele nieuwe groeipunt

te beschadigen. Vanuit de

oksel tussen steel en blad

groeit daarna een nieuwe

steel, veelal derhalve twee

stelen.
 

 -    Peterselie en snijselderij:

Kijk naar een

individuele plant in

de pot. Wacht met

knippen tot de plant

in ieder geval 3

bladeren heeft. Je

kunt knippen vanaf

de basis of enkele

blaadjes. Doe dit in

ieder geval vanaf de

buitenkant van de

plant.

Peterselie zal blijven groeien gedurende het hele jaar, ook nadat je de bladeren geoogst hebt. Hierdoor kun je een constante voorraad van het kruid hebben en hoef je niet alles in een keer te oogsten.

-       Bieslook:
 
Je kunt Bieslook vrij snel oogsten. Zodra de plant 10-15 cm hoog is kan worden gestart met knippen, ook al is nog slechts sprake van dunne bladeren. Bieslook groeit in feite uit een bolletje, wat net onder de grondoppervlakte zit.

Knip niet te dicht bij de bol,

want dan kun je de kans op

terug groei verpesten. Laat

ongeveer 1,5 cm aan de bol

zitten, net boven de grond.
 
Knip vanaf de buitenkant

van het bosje Bieslook. 

-       Bladsalades en kiemgroenten:
 
De oogst van bladsalades en kiemgroenten is eenvoudig. Als het gewas de gewenste hoogte heeft bereikt kan eenvoudig worden geknipt onderaan de stelen.
 
Voor kiemgroenten geldt: oogst op tijd om de smaak te behouden. Als later wordt geoogst groeit het eerste blad uit tot een grotere plant, maar gaat (een deel van) de smaak verloren.
 
Na het oogsten de achterblijvende steeltjes met wortels zoveel mogelijk verwijderen (eruit trekken) en eventueel wortels onder de pot wegtrekken. Daarna kan eenvoudig opnieuw worden gezaaid op hetzelfde medium. Als de groei minder wordt het medium vervangen.
 

N.B.:   Met bovenstaande aanwijzingen moet het mogelijk zijn de wijze van oogst ook te 
vertalen naar andere kruiden.

Share by: